Page 92 - Forsvarets Forum nr. 3 / 2023

SOLDATLIV
M un oÊÊon Êielga dieÀu muhtin njunnoÊis ahte ii lean dohkkehuvvon ahte hupmen sámegi- ela, muhto ahte fertejin dárogiela hupmat. Dovden ahte dat dagahii hui unohis dovddu, mii Êuovui mu olles bálvalusas, dadjá Inga
Márjá Lango.
Go son ovtta oahpahusdiimmus ii muitán dárogiel
sáni maid lei ohcamin, de son jearai eará sámi soalddá- his sámegillii veahki. Son lei Porsá%ggu Garnisovnnas (GP) 2021 ÊavÊÊa rájes gitta 2022 dálvvi rádjái. Dál son orru Guovdageainnus ja lea nubbinjoÀiheaddjin HV 17:s.
Oahpahusdiimmus lei duÊÊe okta má%ggain dáhpá- husain gos son bealkkahalai danin go humai sámegiela. Dát dagahii ahte Lango ii Êat dáhtton hárjehallamiin mielde.
– Mun gal duÊÊin geahÊÊalin dahkat ieÊan vásáhu- said, muhto dovden daÀistaga ahte Êattai menddo lossat okto guoddit dáid. Muittán ahte jurddaÊin mus ferte leat juoga boastut, muitala son. Êoavddusin Êattai loahpas váldit oktavuoÀa regimeantabáhpain ja májor Jon-Erik Bråthen:in.
Son háleÊtii ollu sámi soalddáhiiguin ja gávnnahii ahte ii lean duÊÊe Langos geas ledje unohis vásáhusat go hupme eatnigielaset dahje vásihedje ahte sin sápmelaÊ duogáÊ oaidnemeahttumin dagahuvvui.
Májor ja gieddebáhppa Jon-Erik Bråthen dat jođihii oahppabottu Porsáŋggu garnisonas. Son lea guovdilis doarjjaolmmoš ja áŋgirušši prošeavttas.
«Sáhttá gal lohkat ahte buot vásáhusat maid Lango ja eará sámi soalddáhat muinna muitaledje, lei álgu dása, dadjá regimeantabáhpa Bråthen.»
Lea borgemánnu ja Êuoikkat Êurret easka boahtán soalddáhiid birra geat aitto leat joavdan bussen I%ggáÊguolbana/Porsangmoen leirii. Ollugiidda lea dat roavva luondu ja ekstrema dálkkit davvin mat geasuhit bálvalussii Finnmárkui.
VUOSTTAŠ HÁVE FINNMÁRKKUS
Dát soalddáhat galget almmatge oaÊÊut viidát gelb- bolaÊvuoÀa davvin go sin ovdamannit. Borgemánu 2023 rájes fertejit buot suodjalusgeatnegasat ja bargit geat bohtet Finnmárkui ÊaÀahit bákkolaÊ oahpahusa sámi historjjá, giela ja kultuvrra birra.
– Mun govahalan ahte servodahkii muÀui livÊÊii ávkin oaidnit movt Suodja- lus meannuda áÊÊi, mii álggu rájes álggii ollu unohis dáhpáhusaiguin, ja mo mii dál botket ja hukset oahpu ja Êuvgehusa das, muitala Becken.
– Sáhttá gal lohkat ahte buot vásáhusat maid Lango ja eará sámi soalddáhat muinna muitaledje, lei álgu dása, dadjá regimeantabáhpa Bråthen.
Dát áÊÊi lea mearkkaÊan ollu joavko- joÀiheaddjái persovnnalaÊÊat. Son lea ovdal bargan HV-17:s, gos ollu soalddá- hat leat sápmelaÊÊat.
– Go dát váldojuvvui ovdan bargoveagas, de lei ovttajienalaÊ reakÊuvnna ahte dát ii lean dohkálaÊ. Mii eat sáhttán duÊÊe diehtit áÊÊiid birra, eat ge dahkat daiguin maidege.
– Go ieÊ váldojuvvojin mielde dán áÊÊái ja oahpahussii, de ii dárbbaÊ Êiega- dit ahte dovddan man lahka dát áÊÊi ain lea munnje, lohká son.
I%ggáÊguolbanis/Porsangmoenis lea hárvenaÊ trohpa- liekkas. Leairra Êálgovisttis lea regimeantabáhppa ja várrekorporála Andreas Vangseng Becken ovddabe- alde 130 soalddáha geat galget oaÊÊut oahppu sáp- melaÊÊaid birra.
DEHÁLAŠ DIALOGA
DAHKÁ RIEVDADUSAID
Becken, gii ieÊ lea mearrasápmelaÊ, oaivvilda oÀÀa suodjalusgeatnegahttiide lea máhttu vealtame- ahttun deaoalaÊ dán áiggis go sii galget leat bálvalusas Porsá%ggus.
Son geahÊa láses olggos ieÊas kan- tuvrras I%ggáÊguolbana/Porsangmoena
– Ulbmilin lea sáhttit duddjot lunddolaÊ ja dearvvaÊ miellaguottu sámiide. Mis lea jáhkku dasa ahte lea issoras ollu maid sáhttit oahppat buot dain vásáhusain mat gávdnojit sámi kultuvrras ja erenoamáÊit sámegiela bienalaÊriggodagas, dadjá Finnmárkku eanansuodjalusa hoavda, oberst Jørn Qviller.